LJN: BB6926, Rechtbank Amsterdam , 382637 / KG ZA 07-2048 Print
Pee/SK uitspraak
Datum 01-11-2007
uitspraak:
Datum 01-11-2007
publicatie:
Rechtsgebied: Civiel overig
Soort procedure: Kort geding
Inhoudsindicatie De Voorzieningenrechter te Amsterdam verbiedt vereniging
: van pedofielen Martijn foto's van kinderen van leden van de
koninklijke familie te publiceren. Door het publiceren van die
foto's wordt inbreuk gemaakt op het portretrecht van die
kinderen en op de persoonlijke levenssfeer van die leden van
de koninklijke familie. Daarbij heeft de voorzieningrechter het
karakter van de website van Martijn in aanmerking genomen.
Uitspraak
vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Sector civiel recht, voorzieningenrechter
zaaknummer / rolnummer: 382637 / KG ZA 07-2048 Pee/SK
Vonnis in kort geding van 1 november 2007
in de zaak van
1. ZIJNE KONINKLIJKE HOOGHEID WILLEM-ALEXANDER, Prins van Oranje, Prins
der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Jonkheer Van Amsberg,
2. HARE KONINKLIJKE HOOGHEID M?XIMA, Prinses der Nederlanden, Prinses
van Oranje-Nassau, mevrouw Van Amsberg,
eiser sub 1 tevens pro se en eisers sub 1 en 2 in hun hoedanigheid van
wettelijk vertegenwoordigers van hun minderjarige dochter
HARE KONINKLIJKE HOOGHEID CATHARINA-AMALIA BEATRIX CARMEN VICTORIA,
Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau,
wonende te Wassenaar,
3. ZIJNE HOOGHEID MAURITS WILLEM PIETER HENDRIK, Prins van Oranje-
Nassau, Van Vollenhoven,
4. HARE HOOGHEID MARIL?NE, Prinses van Oranje-Nassau, Van Vollenhoven,
eiser sub 3 tevens pro se en eisers sub 3 en 4 in hun hoedanigheid van
wettelijk vertegenwoordigers van hun minderjarige kinderen
ANASTASIA MARGRIET JOSEPHINE VAN LIPPE-BIESTERFELD VAN VOLLENHOVEN
en LUCAS MAURITS PIET HENRI VAN LIPPE-BIESTERFELD VAN VOLLENHOVEN,
wonende te Amsterdam,
eisers bij gelijkluidende dagvaardingen van 26 oktober 2007,
procureur mr. P.N. van Regteren Altena,
advocaat mr. H.J.M. Boukema te Den Haag,
tegen
de vereniging
VERENIGING MARTIJN,
gevestigd te Hoogeveen, kantoorhoudende te Amsterdam,
gedaagde,
vertegenwoordigd door haar voorzitter [X].
De procedure
Ter terechtzitting van 29 oktober 2007 hebben eisers gesteld en gevorderd
overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding.
Gedaagde heeft verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de
gevraagde voorziening. Na verder debat hebben partijen verzocht vonnis te
wijzen. Na afloop van de terechtzitting heeft de voorzieningenrechter de
machtiging van de kantonrechter ontvangen van eisers sub 3 en 4 op grond
waarvan zij mogen optreden ten behoeve van hun minderjarige kinderen.
De feiten
Gedaagde is een vereniging die het oogmerk heeft het verspreiden van
bepaalde idee?n over en acceptatie van pedofilie. Gedaagde is rechthebbende
op de website www.martijn.org. Onderdeel van de voor iedereen toegankelijke
website is een zogenaamd forum, waarop ongeveer 250 ?members? toegang
hebben om berichten te plaatsen.
Op 25 oktober 2007 is op de website van gedaagde door een ?forummember?
met de accountnaam DNH, de foto van de oudste dochter van eisers sub 1 en 2
geplaatst, voorzien van ? onder meer ? het volgende commentaar:
?Ons koningshuis heeft weer een hele nieuwe generatie prinsjes en prinsesjes
voortgebracht, en gelukkig maar!?
Eiser sub 1 is de maker van de onder 2.2. genoemde foto. De foto is afkomstig
van de website van het Koninklijk Huis. De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) heeft
op die website bepaalde voorwaarden gesteld voor het (mogen) gebruiken van
de foto?s.
Op 25 oktober 2007 om 19.39 uur heeft de plaatsvervangend directeur van de
RVD een bericht op de voice-mail van gedaagde achtergelaten, inhoudende
een sommatie tot verwijdering van de foto van de website v??r de volgende
ochtend. Bij brief van 26 oktober 2007 heeft mr. Boukema aan gedaagde
geschreven:
?(...) signaleer ik dat u een foto met teksten op een onder uw
verantwoordelijkheid vallende website heeft gepubliceerd van HKH Amalia, (...).
Na sommatie door de Rijksvoorlichtingsdienst tot verwijdering blijkt een andere
foto van de Prinses te zijn geplaatst op een besloten deel van uw website. M.m.
geldt hetzelfde voor ZKH Prins Maurits en zijn kinderen Anna en Lucas alsmede,
op het besloten deel, voor de Prins en zijn zoon Lucas. (...) Ik verzoek ? en
sommeer voor zo veel nodig ? mij heden v??r 15.00 uur bijgevoegde verklaring
deugdelijk ondertekend aan mij te retourneren. (...)?
Gedaagde heeft bij brief van 26 oktober 2007 aan mr. Boukema onder meer
bericht:
?(...) Het forum heeft een besloten gedeelte, maar dat is enkel toegankelijk
voor 5 personen, en daarop heeft n? uw sommatie geen enkele foto gestaan
van bovengenoemde personen. Er is derhalve geen sprake van inbreuk op het
recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer van minderjarige
kinderen, noch op inbreuk van hun portretrecht.?
Het geschil
Eisers vorderen - samengevat - bij vonnis, voorzoveel mogelijk uitvoerbaar bij
voorraad, gedaagde te verbieden iedere openbaarmaking van foto?s van de
minderjarige kinderen van eisers op enige website of in enig ander medium,
vallend onder verantwoordelijkheid van gedaagde, op straffe van een
dwangsom van
EUR 50.000,= per dag of per overtreding, met een maximum van
EUR 10.000.000,=, met veroordeling van gedaagde in de kosten van de
procedure.
Eisers stellen daartoe, samengevat, dat gedaagde de rechthebbende is op de
website en de laatste zeggenschap en de verantwoordelijkheid heeft over wat
er op de website verschijnt en wordt verwijderd. Eisers zijn ontsteld dat foto?s
van hun kinderen op een website van een vereniging van pedofielen worden
afgebeeld en zij wensen hun kinderen verre te houden van (de vereniging van)
pedofielen. Na sommatie om de foto van de oudste dochter van eisers sub 1 en
2 van het forum te verwijderen, heeft gedaagde op een besloten deel van de
website andere foto?s van haar en van de kinderen van eisers sub 3 en 4
geplaatst. Dat de foto?s van de kinderen onder bepaalde voorwaarden van de
website van de RVD kunnen worden gedownload, heeft uitsluitend
auteursrechtelijke betekenis, en staat aan het recht tot bescherming van de
persoonlijke levenssfeer of het portretrecht van de kinderen niet in de weg. De
openbaarmaking van de portretten van de kinderen is een inbreuk op hun
persoonlijke levenssfeer. De publicatie van de foto?s levert geen bijdrage aan
een publiek debat over zaken van algemeen belang, terwijl de foto?s ook geen
relatie hebben met het publieke functioneren van de kinderen of van eisers. Er
is dan ook geen juridisch toereikende rechtvaardiging om toch te mogen
publiceren.
Er is ook sprake van openbaarmaking in de zin van artikel 12 van de
Auteurswet, indien de foto?s slechts te zien zijn op een besloten deel van de
website en de mogelijkheid bestaat om de foto?s door te sturen of te
downloaden. De bezoekers van het besloten gedeelte zijn niet te beschouwen
als de ?restgroep?, een aan een familie- of vriendenkring gelijk te stellen kring,
zoals vermeld in artikel 12 lid 4 van de Auteurswet. Ook verspreiding van de
foto?s onder een kleine groep mensen levert een inbreuk op op het recht van
bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de kinderen. Eisers willen een
einde maken aan die inbreuk en willen de zekerheid dat de portretten van hun
kinderen niet wederom op deze website openbaar worden gemaakt. Zonder de
gevraagde voorziening is er, mede in verband met de eerdere reactie van
gedaagde op de sommatie van eisers, geen zekerheid dat de inbreuken in de
toekomst achterwege zullen blijven. Met de gevraagde voorziening wordt
gedaagde niet in haar uitingsvrijheid beperkt. Gedaagde moet geen foto?s van
kleine kinderen op haar website plaatsen zonder voorafgaande toestemming
van de ouders of wettelijk vertegenwoordigers.
Eisers vorderen vergoeding van de volledige proceskosten ingevolge artikel
1019h Rv van EUR 4.500,=, omdat het hier een schending van het portretrecht
betreft.
Gedaagde voert verweer. Op dit verweer wordt hierna, voor zover van belang,
nader ingegaan.
De beoordeling
Gedaagde bestrijdt niet dat de foto van de oudste dochter van eisers sub 1 en
2 enige tijd op de forumpagina van haar website openbaar is gemaakt.
Gedaagde heeft ter zitting wel bestreden dat na verwijdering van die foto van
het openbare deel van haar website op een niet openbaar deel andere foto's
van kinderen van eisers openbaar zijn gemaakt. Ook bestrijdt zij dat haar
website een openbaar en een besloten deel kent. Ter zitting heeft gedaagde
hiertoe verklaard dat haar website geen besloten deel kent, doch slechts een
prullenbak waar vijf personen toegang toe hebben en dat alleen de foto van de
oudste dochter van eisers sub 1 en 2 in die prullenbak terecht is gekomen na
verwijdering van de website. Gedaagde heeft echter een e-mail bericht
overgelegd van haar voorzitter aan de raadsman van eisers, waarin de
voorzitter verklaart: ?het forum heeft een besloten gedeelte, maar dat is enkel
toegankelijk voor 5 personen ?n daarop heeft n? uw sommatie geen enkele foto
gestaan van bovengenoemde personen.?
Ter zitting heeft gedaagde tegenstrijdige uitspraken gedaan over het bestaan
van een besloten deel op haar website. Ter ondersteuning van hun stellingen
dat naast publicatie van een foto van de oudste dochter van eisers sub 1 en 2
op het openbare deel van de website ook een andere foto van die dochter en
foto's van kinderen van eisers sub 3 en 4 op (een besloten deel van) die
website in de openbaarheid zijn gebracht, hebben eisers prints overgelegd van
de website van stopchildabuse, waarop melding van die publicaties wordt
gemaakt.
Voorshands is daarmee ? de tegenstrijdigheid in de verklaringen van gedaagde
in aanmerking nemend ? voldoende aannemelijk dat op de website van
gedaagde de in dit geding besproken foto's van kinderen van eisers in de
openbaarheid zijn gebracht. Indien en voor zover zou blijken dat een deel van
die foto's slechts toegankelijk is voor een beperkt aantal personen doet dit niet
af aan die openbaarheid, reeds omdat niet is gesteld of gebleken dat die
personen niet in staat zijn, nadat zij toegang tot die foto's hebben gekregen,
die foto's verder te verspreiden. Bovendien is niet aangegeven hoe die groep is
samengesteld, tot stand is gekomen en in samenstelling wordt beperkt.
Inbreuk op het auteursrecht
Vaststaat dat eiser sub 1 auteursrechthebbende is op de foto van zijn oudste
dochter die enige tijd op het voor eenieder toegankelijke deel van de website
van gedaagde openbaar is gemaakt, zonder diens toestemming. Gedaagde
erkent dat het gebruik van deze foto onrechtmatig is. Gedaagde voert echter
als verweer aan dat niet zijzelf, maar een zekere [naam forummember],
forummember van de website van gedaagde, de foto heeft geplaatst op het
forum, dat zij hiervan geen weet had en dat zij dit ook niet goedkeurt, zodat zij
zelf niet onrechtmatig heeft gehandeld.
Dit verweer slaagt. Gedaagde heeft aannemelijk gemaakt dat genoemde
[naam forummember] de foto en de bijbehorende tekst heeft geplaatst en zij
heeft voldoende gegevens van [naam forummember] bekend gemaakt om
diens identiteit te kunnen achterhalen. De plaatsing van een auteursrechtelijk
beschermd portret van de dochter van eiser sub 1 op het forum door die [naam
forummember], brengt mee dat eisers in de eerste plaats die [naam
forummember] zouden moeten aanspreken op schending van het auteursrecht
op die foto. Gedaagde biedt met haar forum weliswaar een podium voor
members, ook voor het plaatsen van foto?s, maar zij heeft zelf de portretten
niet geplaatst en in zijn algemeenheid kan niet worden gezegd dat het
aanstonds voor gedaagde kenbaar is, dan wel moet zijn, dat met die plaatsing
het auteursrecht van een derde wordt geschonden. Het gaat te ver om van een
eigenaar of beheerder van een website, dus ook van gedaagde, te verlangen
dat zij op voorhand de op het forum te plaatsen stukken, of dit nu teksten zijn,
foto?s of andere werken, op schending van auteursrechten van derden
onderzoekt. Dat geldt ook voor de hier besproken foto, die zich niet
onderscheidt van andere foto's die met toestemming van de
auteursrechthebbende, althans zonder diens bezwaar, gepubliceerd plegen te
worden. Wel is de eigenaar of beheerder van een website gehouden op eerste
aanmaning, zodra hem door mededeling van de auteursrechthebbende bekend
wordt dat op zijn website een publicatie in strijd met een auteursrecht
plaatsvindt, die publicatie op zijn website te be?indigen. Aan die verplichting
heeft gedaagde, naar zij voldoende aannemelijk heeft gemaakt, voldaan. Van
het schenden van het auteursrecht door gedaagde door openbaarmaking van
de bewuste foto op het forum van de website is daarom geen sprake.
Inbreuk op de persoonlijke levenssfeer en portretrecht
Ten aanzien van de gestelde inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de
kinderen van eisers geldt het volgende. In zijn algemeenheid kan worden
vastgesteld dat velen in onze samenleving pedofilie als seksuele gerichtheid
afkeuren, openlijke uitingen daarvan ongewenst achten, en blootstelling van
kinderen aan pedofiele gedragingen verwerpen. Dit neemt niet weg dat artikel
10 EVRM en artikel 7 Grondwet het publieke debat daarover beschermen, welke
bescherming ook gedaagde toekomt. Tot die vrijheid van meningsuiting
behoort niet alleen het uiten van de eigen mening, maar ook de vrijheid,
binnen de beperkingen van de wet, de meningen van anderen te verspreiden.
Zo goed als aan gedaagde die vorenbedoelde vrijheid van meningsuiting
toekomt, hoeft anderzijds niemand te dulden dat in dat publieke debat de
persoonlijke levenssfeer van hem of zijn kinderen wordt geschonden doordat
hij, zonder dat hij zelf of het algemeen belang daar aanleiding toe geeft,
betrokken wordt bij het debat over pedofilie. Reeds door het enkele tonen van
een foto op een website als die van gedaagde, juist ook op een forumgedeelte
daarvan, wordt het kind wiens foto op deze manier wordt verspreid, onder
diegenen die dergelijke pagina?s (plegen te) bezoeken in verband gebracht
met pedofiele wensen en gedragingen. Dit is een ontoelaatbare inbreuk op de
persoonlijke levenssfeer van dat kind en van zijn ouders en in strijd met het
portretrecht van dat kind.
Gedaagde dient zich er bewust van te zijn dat haar website zich niet alleen
richt op het publiek dat het algemene debat over wenselijkheid of
onwenselijkheid van pedofilie voert, maar ook personen zal aantrekken die
gericht zijn op het uiten van hun pedofiele gevoelens en daarbij en daartoe van
die website gebruik maken. Gedaagde dient zich ook ervan bewust te zijn dat
op haar website gepubliceerde berichten en foto's eenvoudig zijn te
vermenigvuldigen en, buiten haar macht, verder kunnen worden verspreid door
bezoekers met, mogelijk ook door gedaagde, niet gewenste bedoelingen.
Dit betekent dat op grond van het bijzondere karakter van de website van
gedaagde zij bedacht moet zijn op, en beducht moet zijn voor misbruik en ook
door haar ongewenst gebruik van haar website.
Om die reden mag van gedaagde ? anders dan wellicht van eigenaren of
beheerders van websites die door hun aard niet op dergelijk misbruik en
onbedoeld gebruik bedacht behoeven te zijn ? worden verlangd dat zij bij het
beheren van die website en van dat forum zodanige voorzieningen treft dat
niet dankzij door haar geopende publicatiemogelijkheden personen, die de
grenzen aan hun vrijheid van meningsuiting niet kennen, van die website
gebruik kunnen maken om publicaties die inbreuken op de rechten van
anderen opleveren te verspreiden.
Het beroep van gedaagde op het bepaalde in artikel 6:196c BW gaat niet op.
Zij is geen internet dienstverlener die uitsluitend (technische) toegang
verschaft tot een communicatienetwerk of behulpzaam is bij het tijdelijk,
tussentijds geautomatiseerd opslaan van gegevens van een ander. Zij
selecteert immers de personen die zij tot haar forum actief toegang verleent en
plaatst dat forum in de context van haar eigen doelstellingen.
Gedaagde bestrijdt niet dat de publicatie van de foto's in strijd is met het
portretrecht van de kinderen en inbreuk maakt op de persoonlijke levenssfeer
van die kinderen en hun ouders. Zij meent echter dat van haar, als kleine
organisatie, niet kan worden verlangd dat zij 24 uur per dag haar forumpagina
bewaakt, teneinde publicaties als de onderhavige op ieder moment van de dag
te onderscheppen.
Dit standpunt kan niet worden gevolgd. Het organisatorische onvermogen van
gedaagde rechtvaardigt geen inbreuk op de rechten van anderen. Naar
gedaagde heeft gesteld controleert zij min of meer regelmatig de berichten op
het forum op rechtmatigheid. Niet valt in te zien waarom gedaagde haar forum
niet zo zou kunnen inrichten dat daarop slechts berichten worden geplaatst
nadat die controle heeft plaatsgevonden. Dat daarbij enige vertraging in
publicatie van meningen van forumbezoekers plaatsvindt, leidt niet tot de
conclusie dat het recht op vrijheid van meningsuiting van gedaagde zelf niet is
gewaarborgd.
Nu vaststaat dat gedaagde niet heeft verhinderd dat de gewraakte publicatie
op haar website heeft kunnen plaatsvinden en zij zich op het standpunt stelt
dat van haar niet kan worden verlangd maatregelen te treffen waardoor die
publicaties op voorhand onmogelijk worden gemaakt is het voor de toekomst
gevorderde verbod toewijsbaar. Dit verbod is voorzien in de wet en in een
democratische samenleving noodzakelijk om de rechten van anderen dan
gedaagde te beschermen. Aangezien gedaagde geen maatregelen als hiervoor
bedoeld heeft getroffen om misbruik of oneigenlijk gebruik van haar website te
voorkomen is het spoedeisend belang gegeven. De aan de veroordeling te
verbinden dwangsom zal worden gematigd en gemaximeerd als na te melden.
Gedaagde zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de
proceskosten worden veroordeeld. Eisers hebben ter terechtzitting verzocht om
vergoeding van de volledige proceskosten ingevolge artikel 1019h Rv. Nu in de
dagvaarding enkel de gebruikelijke veroordeling in de proceskosten wordt
gevorderd en gedaagde zich op de eerst aan het slot van het pleidooi van
eisers geuite vordering niet heeft kunnen voorbereiden en daartegen dus geen
gemotiveerd verweer heeft kunnen voeren, wordt vergoeding van de volledige
proceskosten afgewezen. De proceskosten van eisers zullen derhalve op de
gebruikelijke wijze als volgt worden begroot:
- dagvaardingen EUR 168,62
- vast recht 251,00
- salaris procureur 816,00
Totaal EUR 1.235,62
De beslissing
De voorzieningenrechter
verbiedt gedaagde na betekening van dit vonnis iedere openbaarmaking van
foto?s van de minderjarige kinderen van eisers op enige website of in enig
ander medium vallend onder de verantwoordelijkheid van gedaagde, zonder
toestemming van de eisers,
bepaalt dat gedaagde voor ieder keer of iedere dag of gedeelte daarvan ?
zulks ter keuze van eisers ? dat zij na betekening van dit vonnis in strijd
handelt met het onder 5.1 bepaalde, aan eisers een dwangsom verbeurt van
EUR 5.000,=, tot een maximum van EUR 500.000,=,
veroordeelt gedaagde in de proceskosten, aan de zijde van eisers tot op
heden begroot op EUR 1.235,62, te vermeerderen met de wettelijke rente over
dit bedrag vanaf de veertiende dag na betekening van dit vonnis tot de dag
van volledige betaling,
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. J.A.J. Peeters, voorzieningenrechter, bijgestaan
door mr. M. Veraart, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 1 november
2007.?